فیلترینگ یا رفع آن ؟! مسئله این است

همزمان با شروع به کار دولت مسعود پزشکیان و وعده انتخاباتی وی  درخصوص رفع فیلترینگ ، این موضوع این روزها به بحث داغ محافل مختلف در کشور تبدیل شده است . طی روزهای اخیر شاهد اظهارات مختلفی از سوی وزرا ، سیاسیون و حتی منبریون بودیم که برخی در دفاع از رفع فیلتر سخن گفتند و برخی در حمایت از فیلترینگ.

همین موضوع نگارنده را برآن داشت تا چند خطی در خصوص مزایا و معایب فیلترینگ و رفع آن بنویسد.

فضای مجازی به بخش غیرقابل انکاری از زندگی روزمره مردم در همه جای دنیا و تبع آن در ایران تبدیل شده است و اهمیت آن آنقدر زیاد بوده که عالی ترین مقام نظام جمهوری اسلامی بارها و بارها تاکیداتی در این خصوص داشته است . بنابراین باید بپذیریم که فضای مجازی و خصوصا شبکه های اجتماعی وجود دارند و مورد استفاده و بهره برداری شهروندان قرار دارند .

هرچند کسی نمیتواند مخالف وجود قوانین مناسب در فضای مجازی باشد و عملا هم نمی توان آن را بدون هیچ قانونی رها کرد ولی راه حل آن قانون فیلترینگ نیست . اگر مخالفین و موافقین این شبکه ها را به دو دسته تقسیم کنیم آنانی که شبکه های اجتماعی را فضایی ضد دین و ضد فرهنگ می دانند عموما با فیلترشدن این شبکه ها کمتر در آن حضور دارند ولی گروه دیگر چه با فیلتر و چه بدون فیلتر وارد فضای مجازی می شوند و در آن روزانه زندگی می کنند.  اما آیا همه شبکه های مجازی به تبلیغ علیه فرهنگ و دین خلاصه می شود ؟ براساس برخی آمارها ، کسب و کار بیش از ۱۰ میلیون ایرانی وابسته به فقط شبکه اینستاگرام است ، این یعنی فضای مجازی را محیطی امن برای کسب درآمد می دانند از سوی دیگر بسیاری از طریق همین شبکه های اجتماعی در حال فعالیت های اجتماعی مختلف همچون آموزش های متنوع و مختلف هستند حتی برخی مبلغین دینی نیز از همین طریق اقدام به تبلیغ می کنند که البته تمامی این افراد در حال حاضر یکی از بزرگترین دغدغه هاشان فیلترشکن مناسب واحیانا امن است .  بنابراین نمیتوان فضای مجازی را آنقدرها هم ناامن و زشت جلوه داد . بلکه خود فیلترینگ باعث ناامن تر شدن فضای مجازی می شود. استفاده از فیلترشکن های مختلف به گواه کارشناسان فناوری اطلاعات می تواند خطرات بسیاری را برای شهروندان بوجود بیاورد .

موضوع تهاجم فرهنگی در ایران نه به فضای مجازی بلکه به دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد می رسد که بارها رهبر انقلاب تذکرات و هشدارهای لازم را صادر کرد ولی بی توجهی مدیران وقت فرهنگی کشور منجر به یک ولنگاری از سوی عده ای قلیل شده است که قسمتی از آن را در فضای مجازی و قسمت بسیار بیشتری از آن را در سطح جامعه می بینیم و نمی توانیم شبکه های مجازی را مقصر جلوه دهیم چرا که آن روزها اصلا شبکه های اجتماعی وجود خارجی نداشتند .

برای مقابله با بی اخلاقی های فضای مجازی بستن آن چاره کار نیست ، چرا که این فضا قسمتی از فضای جامعه واقعی ماست . دستگاه های بی شمار متولی فرهنگ در جامعه ما به عنوان بانیان وضع موجود فرهنگ کشور ، امروزه تماشاچی هستند و فقط به انتقاد از فضای مجازی مشغولند . لذا لازم است همه این دستگاه ها دست به کار شوند و برای بهبود وضعیت فرهنگی کشور برنامه ریزی کنند و اتفاقا از ظرفیت های موجود در فضای مجازی به بهترین نحو ممکن بهره بگیرند. نه اینکه با فیلترینگ به نوعی صورت مسئله را پاک کنند . به این دلیل که همه فضای مجازی فرهنگ نیست ، اقتصاد به عنوان رکن اصلی جامعه نیز در حال حاضر وابسته به همین فضاست و فیلتر کردن آن ضربه های جبران ناپذیری به اقتصاد و معیشت بسیاری از مردمی  وارد می کند که کسب کارشان وابسته به این فضاست.

هرچند به نظر می رسد  موضوع اصلی جامعه امروز هم نباید موضوع  فیلترینگ باشد بلکه پرداختن به بحث اقتصاد و بهبود وضعیت معیشت مردم باید اولویت اصلی همگان باشد و فضای مجازی اولویت نیست .